B2B, B2C ve C2C. Günlük hayatımızda sıklıkla duyduğumuz bu kavramların anlamlarını gerçekten biliyor muyuz? Bu yazımızda tüm bu kavramların anlamlarını örneklerle birlikte incelerken, hangi noktalara evrilebileceğini analiz edeceğiz. Hadi başlayalım!
B2B İş Modeli Nedir?
“Business to Business”, Türkçesiyle “Şirketten Şirkete” kavramı şirketlerin kendi aralarında gerçekleştirdikleri pazarlama veya satış uygulamalarını ifade eden kısa tanımdır. B2B alanında faaliyet gösteren şirketler, temel olarak birbirlerinin sunduğu hizmetleri iyileştirme prensibi ile çalışır. B2B iş modelinin ortaya çıktığı başlıca durumlar şunlardır:
- Hammadde ticareti: Bir işletme, üretim sürecinde ihtiyaç duyduğu ürünleri başka bir işletmeden tedarik eder. Örnek: Ayakkabı üretimi yapan bir işletmenin deri toptancısından ürün tedarik etmesi.
- Operasyonel sebeplerle kurulan iş birlikleri: Bir işletme, kendi yetkinliğinin yetersiz kaldığı bir noktada başka bir işletmeden destek alabilir. Örnek: İnsan kaynakları alanında yetersiz kalan bir işletmenin, bu alanda danışmanlık hizmeti veren bir işletmeyle çalışması.
- Toptancı-perakendeci iş modeli: Bir işletme, ürünlerini toptan olarak perakende satış yapan bir işletmeye satabilir. Örnek: Market zincirlerinin birçok farklı ürün kolunda tedarikçilerle kurduğu iş birlikleri.
Aslına bakarsanız tüm şirketler, üretim faaliyetlerini devam ettirmek amacıyla B2B iş modelini uygulamak zorundadır. Bu noktada incelenebilecek en uygun örneklerden biri, bir otomobilin üretim sürecidir. Bir otomobil, lastiklerinden elektronik aksamına kadar binlerce farklı parçanın bir araya gelmesiyle oluşmaktadır. Tüm bu parçaları birçok farklı tedarikçiden satın alan üretici, ürüne son halini verdikten sonra tüketicilere sunmaktadır. Bu noktada ana üreticinin tedarikçilerle kurduğu iş modeli, B2B iş modelinin en net örneklerinden biridir. Yani aslında bir otomobil satın aldığınızda, muhtemelen onlarca hatta yüzlerce markanın ürününü satın almış oluyorsunuz. 🙂
B2C İş Modeli Nedir?
“Business to Consumer”, Türkçesiyle “Firmadan Tüketiciye” kavramı şirketlerin tüketicilerle direkt olarak kurduğu ticari ilişkiyi açıklayan ifade eden kısa tanımdır. Bireysel olarak yaptığımız tüm alışverişler, B2C iş modeli kapsamındadır. B2C iş modeli, günümüz şartlarında 2 farklı şekilde uygulanmaktadır. Bu uygulamalar şunlardır:
- Sanal pazar yerleri, bugünkü koşullarda B2C iş modelini rahatlıkla inceleyebileceğimiz örneklerdir. E-ticaret, her geçen etki alanını büyük bir hızla genişletmektedir. Tedarikçilerden aldığı ürünleri üzerine kar payı koyarak son kullanıcıya satan sanal alışveriş mağazaları, ödeme alma noktasında VPOS olarak da bilinen sanal POS sistemini kullanmaktadır. iyzico olarak Sanal POS ve Pazaryeri Ödeme Çözümü ile biz de B2C iş modeline sahip firmalara destek sunmaktayız.
- İkinci uygulama ise, üretici firmanın ürünlerini kendi sanal mağazası üzerinden son kullanıcılara satmasıdır. Bu iş modelinde, üretici firma ürünlerini fabrika çıkış fiyatıyla satışa sunar ve arada herhangi bir aracı sanal alışveriş mağazası bulunmamaktadır.
B2C iş modeli, e-ticaret sektörünün ülkemizde gösterdiği gelişimle doğru orantılı olarak büyük bir hızla etki alanını genişletmektedir. Üreticiler ve son kullanıcılar için birçok avantaj sunan e-ticaret kavramının başlıca faydaları şunlardır:
- E-ticaret ile küçük bir işletme dahi dünyanın tüm noktalarına ürünlerini satabilir. Fiziksel olarak ulaşmanın neredeyse imkansız olduğu sayıda müşteriye sanal ortamda ulaşan işletmeler, bu sayede karlılıklarını artırabilir.
- Geleneksel satış yapan bir işletmenin birçok fiziksel gideri bulunmaktadır. E-ticaret dünyasında ise işletmeler, bu harcamalardan büyük ölçüde tasarruf etmektedir.
- E-ticaret dünyasında, müşteri profilleri çok daha net bir şekilde analiz edilebilir ve doğru bir hedeflemeyle yüksek sayıda müşteriye rahatlıkla ulaşılabilir. Google Analytics ve benzeri uygulamalar, bu anlamda işletmelere büyük bir avantaj sunmaktadır.
B2B ve B2C İş Modelleri Arasındaki Farklar Nelerdir?
- B2B alanında müşteriler ürünü daha çok mantıksal fayda açısından değerlendirirken, B2C müşterileri ürünleri duygusal fayda açısından değerlendirmektedir.
- B2B alanında müşterilerin bir ürünü tekrar satın alma ihtimali, B2C alanına göre daha yüksektir.
- B2B alanında ürünlerin fiyatları ya da teslim edilme koşulları pazarlığa açıkken, B2C alanında taahhüt edilen şartlara uymak zorunludur.
C2C İş Modeli Nedir?
“Consumer to Consumer”, Türkçesiyle “Tüketiciden Tüketiciye” kavramı tüketicilerin birbirleriyle kurdukları ticari ilişkiyi ifade eden kısa tanımdır. E-ticaretin büyümesiyle ortaya çıkan bu iş modelinde, tüketiciler sahip oldukları ürünleri belirli pazar yeri uygulamaları aracılığıyla diğer tüketicilere kendi belirlediği bir fiyat üzerinden satışa sunar. Bu iş modelinde yapılan satışı faturalandırma gibi bir zorunluluk bulunmamaktadır.
iyzico, B2B, B2C ve C2C iş modelleriyle çalışan 29.000’den fazla müşterisine hizmet sunmaktadır. Ticari faaliyetlerin en önemli ve kritik adımlarından biri olan ödeme alma noktasında sahip olduğu teknolojilerle üye iş yerlerinin müşterilerine daha kolay bir deneyim sunmasını sağlayan iyzico, e-ticaret sektörünü daha da büyütmek için çalışmalarına tüm hızıyla devam ediyor.
