Chargeback, yani ters ibraz, kredi kartı sahibinin kendilerinden habersiz yapılan işlemlere itiraz etmesi sonucu karttan çekilen bedeli geri alma işlemine verilen isimdir. Hem kart sahibini hem de e-ticaret sitesini mağdur eden sahtecilik durumlarında, kart sahibinin haklarını korumak üzere uygulanan Chargeback, tüm dünyada aynı standartlara ve kurallara sahip bir işlemdir. Kredi kartı ile bilgisi dışında alışveriş yapıldığını tespit eden müşteri, Chargeback için öncelikle kartın verildiği bankaya müracaat eder. Daha sonra banka, işlemin yapıldığı iş yerinin bankasına bu talebi iletir. İş yeri bankası iş yerinden işlemle ilgili detayları talep eder ve verilen detayların yetersiz olması durumunda kredi kartı sahibi haklı bulunursa itiraz edilen işlem tutarı iş yeri bankası tarafından iş yerinden tahsil edilir ve kredi kartı sahibi bankaya ödemeyi yapar. Chargeback uygulamasında iş yerinden istenecek belgeler itiraz sebebine göre farklılık gösterebilir. En kritik ve geçerli belge kargo firmasının teslimat sırasında işlem sahibine imzalattığı ‘teslim alındı’ belgesidir. Eğer belgede başka birinin imzası varsa banka bu belgeyi geçersiz sayacaktır.
Chargeback ile karşılaşmamak için ne yapmak gerekir?
Tüm dünyada olduğu gibi Türkiye’de de Chargeback uygulaması aynı standartlara sahiptir. İtiraz şekli de işlemin yapılma şekli de kart kuruluşlarının kurallarının geçerli olduğu her yerde aynıdır. Peki, Chargeback işlemi ile karşı karşıya gelmemek için ne yapmak gerekir? Öncelikle şunu belirtmek gerekir ki SSL Sertifikası, 3D Secure Sistemi, PCI Sertifikası, Fraud Control ve diğer güvenlik önlemlerine sahip e-ticaret sitelerinin Chargeback ile karşılaşması çok düşük bir ihtimaldir. Özellikle 3D Secure sistemine sahip olan e-ticaret sitelerinin Chargeback uygulamasıyla karşılaşması için birçok bileşenin aynı anda bir araya gelmesi gerekir ki bu da ihtimalleri iyice düşürür.
3D Secure ile yapılan alışverişlerde ödeme ekranında en son basamağa geldiğinizde bankanız tarafından kayıtlı cep telefonu numaranıza bir güvenlik şifresi gönderilir. Bu güvenlik şifresinin sisteme doğru ve eksiksiz bir şekilde girilmesi sonucu alışveriş gerçekleşir. Yani 3D Secure sistemine sahip bir siteden kendi bilgisi dışında alışveriş yapıldığını iddia eden kişinin büyük kredi kartıyla birlikte cep telefonunun da çalınmış olması gerekir. SSL Sertifikası, PCI Sertifikası gibi güvenlik önlemleri de kart bilgilerini özel şifreleme yöntemleriyle bankaya ilettiği için 3. şahısların bu bilgilere ulaşması mümkün değildir. Tüm şu şartların sağlandığı e-ticaret sitelerinde Chargeback uygulaması daha önce de söylediğimiz gibi çok nadiren ve özel şartlarda karşılaşılabilecek bir durumdur.
Aynı kredi kartı ile kısa süre içerisinde düşük tutarlı birden çok ödeme denemesinin yapılması, ödeme yapılırken bankadan çalıntı, kayıp uyarısı gelmesi, daha önce sistem tarafından yasaklanmış bir kart ile ödeme yapılmaya çalışılması, aynı IP üzerinden kısa süre içerisinde farklı kredi kartları ile ödeme yapılmaya çalışılması gibi durumlar Chargeback riskini artıran şeylerdir. Chargeback maddi kayıplar ile birlikte itibar kaybı da yaşatacağı için önlem alma konusunda titiz davranmak gerekir.
