Tüm dünyaya adeta diz çöktüren Corona virüs (COVID-19), Türkiye’de de 11 Mart tarihinde görüldü. Salgının Türkiye’de ortaya çıkmasının ardından kendisinin ve çevresinin sağlığını korumak isteyenler, otoritelerin evde kal çağrısına uydu. Bazı iş yerleri geçici olarak kapanırken bazı iş yerleri uzaktan çalışma yöntemini tercih etti. Eğitim, bankacılık gibi nerdeyse tüm hizmetlerin elektronik ortamda ev konforunda gerçekleştirilmesiyle bugünün gerçekliği hızla değişti.
Temel tüketici eğilimlerini ve öngörülerini doğrulama fırsatı sunan trend radar yaklaşımıyla birlikte sosyal dinleme yöntemini kullanarak yaptığımız araştırmayla elde ettiğimiz veriler, değişimin ne ölçüde ve hangi yönde gerçekleştiğini ortaya koymakla birlikte gelecekteki tutum ve davranışların da etkileneceğini ortaya koyuyor. İşte, COVID-19 döneminde evdeki keşifler ve değişen tüketici profili.
Trendler Değişti
COVID-19 nedeniyle dünyada birçok yeni trend ortaya çıktı ve eski alışkanlıklara geri dönüldü. Dünyada ve Türkiye’de online yapılan hemen her şey trend haline geldi. COVID-19’un yarattığı kriz döneminin öne çıkan temalarının başında evde yemek pişirme, hamur işleri ve atıştırmalıklar pişirme, paket servis, stoklama, ekonomik ve dayanıklı gıdalar, online izleme, görüntülü konuşma geliyor. Evde kalma döneminde zamanın çoğu temizlik, spor, meditasyon, online eğitim ve online çalışma ile geçerken kalan zamanda kitap okuma, film izleme gibi hobilere yönelim oldu. Ailece geçirilen zaman artarken meydan okumalar YouTuber aktivitesi olmanın ötesine geçti.
Sivil toplum kuruluşlarına destek olup ihtiyaç sahipleri için bağışta bulunmanın ve yardımlaşmanın önem kazandığı bu dönemde e-ticarete ve dijital ödeme yöntemlerine olan ilgi arttı. Virüsün parayla bulaşmasının yarattığı tedirginlikle temassız ödeme yöntemi tercih ediliyor. Banka hizmetlerinden yararlanmak için de online bankacılık tercih ediliyor.
Sosyalleşmenin Adresi Sosyal Medya
Salgının bulaşma yolu, hızı ve sosyal mesafenin hayati önem taşımasıyla birlikte sosyal alanlar kapatıldı. Bireysel olarak da izolasyon önlemleri alınmaya devam ediyor. Bu süreçte sosyalleşmenin adresi de sosyal medya oldu. Tüketicilerin dijital ortamdaki paylaşımlarının da gündem doğrultusunda değiştiği görülüyor. Sosyal medyada çoğunlukla, temizliğe yeni bir boyut kazandıran dezenfekte etme hareketiyle ilgili paylaşımlar ve hamur işi kek ve kurabiye paylaşımları yapılıyor.
Günlük İş ve Aktivitelere Yaklaşım Değişti
Detaylı temizliğin odak noktasında olması ve dezenfekte etme yöntemleri ile el nasıl yıkanır soruna cevap olabilecek içerikler paylaşılmasıyla birlikte ev temizliğinin, yeni bir boyut kazandığı anlaşılıyor. Evde kal çağrılarına uyulan bu dönemde temizlik eşyalarına gösterilen ilgiden mutfak eşyaları da nasibini alıyor. Öyle ki gündelik ev eşyalarında işlem hacminde yüzde 165, işlem adedinde yüzde 117 artış meydana geldi. Artık mutfakta geçirilen zamandan keyif alınıyor ve yeni kabiliyetlerin reklamı yapılıyor. Önceden ev işlerinden ve iş yaşantısından kalan zamanda yapılan spor salonu ziyaretleri yerini çevrimiçi egzersizlere bıraktı. Artık home ofis çalışmadan kalan zamanda ev içi düzende değişiklik yaparak evde egzersiz yapılıyor.
Teknolojinin Sınırlarını Zorladık
COVID-19 salgını nedeniyle sosyal mesafe korunurken kişisel alanların sosyal kullanıma açıldığı görülüyor. Sosyal medya analizleri teknolojiyi yeniden keşfettiğimizi hatta sınırlarımızı zorlayıp yepyeni alışkanlıklar edindiğimizi gösteriyor. Örneğin, şirketlerin uzun süredir video konferans yapmak için kullandıkları görüntülü konuşma teknolojisiyle evimizi hem özel yaşamımızdaki hem iş yaşamımızdaki çevremizle paylaşıyoruz.
Mutfakların Demirbaşı Hobi Oldu
Evde geçirilen vakti değerlendirmek için yeni tarifleri keşfedip yeni tatlar denemek ve bağışıklığı güçlendirmek için sağlıklı tarifler öğrenmek motivasyonuyla arama motorlarında tarif sorgulamaları artıyor. Market alışverişlerinin risk almak anlamına gelmesiyle evdeki malzemelerle kısa sürede hazırlanabilecek kolay yemek yapma yöntemleri ihtiyacı doğdu. Ekmek yapmak hakkındaki konuşmaların vaka sayısındaki artışla paralel artış göstermesi, evde kalma süresinin uzamasıyla dışarıdan alınan besinlerin hijyeni konusunda endişelerin arttığını gösteriyor. Kek ve kurabiye gibi tatlı atıştırmalıklarla birlikte Türk mutfağının olmazsa olmazı ekmeklerin evde yapımı hobi ve terapi yöntemi haline geldi.
Kek ve Kurabiye Sunumu Yapma Akımı
Çay saatinde veya gece vakti yapılacak aktivite kalmadığında mutfağa gitme kararı alınıyor ve tüm ev halkının modunu yükselten kek ve kurabiyelerin yapımına başlanıyor. Arama motorlarında son bir ayda özellikle kek tariflerinin arandığı görülüyor. Hakkında en fazla arama yapılan kek ise ıslak kek. Vakit geçirmek amacıyla kek ve kurabiye yapmak kadar sunumları paylaşmak da adeta sosyal medyada akım haline geldi. Kafelerden yapılan yemek sunum paylaşımların yerini #evdekal etiketiyle birlikte evde yapılan ürünlerin fotoğrafları doldurdu. Ortaya çıkan ürün, sosyal medyada gururla paylaşılıyor ve motive edici yorumlar yapılıyor.
Yeni Terapi Yöntemi: Evde Ekmek Yapmak
Marketlerin kısa sürede boşalan unlu mamüller reyonu artık pek ziyaret edilmiyor. Çünkü salgın nedeniyle evine kapananlar, kendi ekmeğini yapıp tarifini ve fotoğrafını sosyal medyada paylaşmayı tercih ediyor. Başarılı bir denemenin ardından hissedilen gururla paylaşılan ekmek fotoğrafları kimileri için “Instagram mahalle fırınına döndü” gibi söylemlerle espri konusu olsa da yapım sürecinden alınan keyfin ve pişme sürecinin sonunda hissedilen gururun bu kadar yoğun olması bu trendin COVID-19 döneminden sonra da devam edeceğini düşündürüyor.
Spor Salonu Eve Taşındı
Evde spor yapmak, hareketli yaşama alışkın olanlar için zorunlu bir alışkanlık haline geldi. Öyle ki ‘evde spor hareketleri’ ve ‘evde spor videoları’ Google arama motorunda en çok aranan içerikler arasında bulunuyor. Farklı sporlar ile uğraşanlar da aktif kalmak için dar alanda ve görüntülü arama üzerinden yönlendirmelerle uygulanabilecek yoga ve pilates gibi mat sporlarına yönelirken bu sporlara aşina olanlar spor salonundaki ortamı evde yaratmak için pilates topu, seti, bandı, matı gibi spor ekipmanları için online mağazalarda arayışa geçiyor. Bu dönemde, meditatif etkisiyle de bilinen yoga üzerine yapılan aramaların sıklaştığı görülüyor. Yoga için yoga hareketleri, yoga başlangıç, yoga nasıl yapılır, evde yoga gibi yoganın nasıl yapıldığına dair aramalar gerçekleşiyor.
Teknoloji Yeniden Keşfedildi
Alternatif ödeme yöntemleri ve görüntülü iletişim yöntemleri uzun zamandır mevcut olan uygulamalar olsa da daha önce ihtiyaç duyulmasına rağmen öğrenmek için uğraşılmayan bu uygulamalar bugünlerde herkesin gündeminde. Araştırmaların sonucunda elde edilen veriler, temassız ve mobil ödeme hakkındaki aramalar ve merakın karantinanın üçüncü haftasında ivme kazandığını gösteriyor. Skype, Teams ve WhatsApp gibi platformlar halen popülerliğini koruyor; fakat asıl gündemde olan video konferansı, çevrimiçi toplantılar, sohbet ve mobil işbirliğini birleştiren Zoom uygulaması. Evde kalma sürecinde ‘oturduğun yerden sosyalleşme’ amacıyla Houseparty ve benzeri uygulamalar kullanılmaya başlandı. Aynı anda aynı aktiviteyi yaparken ‘ev partisi’ tadını yakalamayı amaçlayan bu uygulamaların bu dönem sona erdiğinde de herkesin hayatında varlığını sürdüreceği anlaşılıyor. Öyle ki bazı kullanıcılar bu uygulamalar sayesinde eskiden görüşemedikleri kişilerle daha sık görüşebilmeye imkan bulduklarını belirtiyorlar.
Temassız Ödemeye Talep Artıyor
Temassız ödeme yöntemi, Bankalararası Kart Merkezi’nin yoğun talep nedeniyle şifresiz işlem limitini 18 Mart itibariyle arttıracağını (250 lira) duyurmasının ardından sosyal medyada da gündem maddeleri arasında yerini aldı. Temastan kaçınmanın hayati önem taşıdığı bugünlerde e-ticarette online ödeme yöntemleri ve fiziksel mağazalarda temassız ödeme yöntemine sıklıkla başvuruluyor. Bununla birlikte marketlerin bazılarının sistemine temassız ödeme seçeneğini entegre etmemiş olması veya temassız ödeme yapılan POS cihazının arızalı olması, paket servislerde temassız ödeme nedeniyle bahşiş verilemiyor olması, temassız ödeme yaparken market çalışanlarının karta temas etmesi sosyal medyada şikayetlere neden oluyor.
Tüketicinin farklı ödeme yöntemi alternatiflerine gereksinim duyduğu bu dönemde, iyzico üye iş yerleri tüketicilere satın almanın her aşamasına kolaylık sağlayan altyapılarıyla satışlarını artırdı. Kurumsal ve bireysel olarak web siteniz bulunmasa da ürünlerinizi satabilmek ve ödemelerinizi güvenle alabilmek için iyzico Link Yöntemi’ni kullanabilirsiniz. Hiçbir entegrasyona gerek duymadan link metodu ile anında satışa başlayabilirsiniz.
iyzico ile Öde yöntemiyle müşterilerinize havale/EFT ve bakiye ile ödeme gibi yeni alternatifler sunabilirsiniz. Korumalı Alışveriş ile “ödeme hesabıma geldi mi?” endişesi olmadan tüm işlemlerinizi tek bir panelden yönetebilir ve müşterilerinizin ödeme esnasında bilgilerinin güvence altında olduğunu bilerek internette güvenli alışveriş yapmasını sağlayabilirsiniz. Üstelik finansal süreçlerinizi emin adımlarla yürütebilmeniz açısından 2 güne düşürülen blokaj süresiyle ödemelerinizi 20 gün erken alabilirsiniz.
Online Eğitim Çok Sevildi
Genellikle kişisel gelişim için yetişkinlerin tercih ettiği ve aşina olduğu online eğitim kavramı, COVID-19 döneminde ilkokul, ortaokul ve lise öğrencileri için zorunlu oldu. Öğrencilerin, dijital ortamlarda yaptıkları “tenefüste yatağımda uyumak çok güzel” gibi paylaşımlar online ve uzaktan eğitimin sevildiğini gösteriyor. Uzaktan eğitim sayesinde iletişim ve internet teknolojileri insanların gündeminde daha fazla yer edindi. Eğitim hayatını dönüştürücü etkisi olan uzaktan eğitimle birlikte edinilen alışkanlıkların kalıcı olacağı anlaşılıyor.