E-ticaretin günbegün büyümeye devam ettiği günümüzde sık sık yeni firmalar bu pazara dahil oluyor ve rekabete yeni bir soluk kazandırıyor. Bu e-ticaret firmalarının bazıları yatay e-ticaret anlayışıyla hizmet verirken bazıları da dikey e-ticaret yöntemini benimsiyor. Yatay e-ticaret, farklı kategorilerdeki ürün veya hizmetleri tek bir e-ticaret sitesi üzerinden satışa sunmak anlamına gelir. Ebay, Amazon gibi siteler buna örnek olarak gösterilebilir.
Dikey e-ticaret siteleri ise geniş bir ürün yelpazesi yerine belirli bir kategorideki ürün veya hizmetlerin satışının yapıldığı yerlerdir. Niş e-ticaret olarak da adlandırılan bir dikey e-ticaret sitesi yalnızca çiçek, ayakkabı, saat, hırdavat malzemeleri gibi tek bir kategoriye ait ürünleri satışa sunar. Peki, dikey e-ticaret sitesi kurmanın avantajları ve dezavantajları nelerdir? Yatırımcılar için hangi e-ticaret sitesi türünün daha uygun olduğu, bu özellikler incelendikten sonra daha iyi anlaşılabilir ve en doğru yol belirlenebilir.
Dikey E-ticaretin Avantajları
– Maliyet
E-ticaret sitelerinin bir kısmı yalnızca tedarik görevini üstlenir. Yani üretici ile tüketici arasında köprü vazifesi üstlenirler ve satış üzerinden komisyon alırlar. Ancak bir dikey e-ticaret sitesi için önerilen, stoklu satış stratejisini benimsenmesidir. Çünkü yalnızca belirli bir kategoriye ait ürünlerin satışının yapıldığı bu sitelerde ürün çeşitliliğinin az olması, stok maliyetini düşürür.
– Kolaylık
E-ticaret firmalarında pazardan hedeflenen oranda pay elde edilebilmesi için farklılık sunmak gerekir. Yalnızca belirli ürünlerin satışa sunulması, stok kolaylığı getirmekle birlikte takip ve temin konularında da hız kazandırır. Bu da müşteri memnuniyetini ve yüksek hareket kabiliyetini beraberinde getirir.
– E-ticaret Sitesinin Tasarımı
İnternetten alışveriş yapacak kullanıcıları yakalamanın en önemli şartlarından biri, e-ticaret sitesinin altyapısının güvenli ve pratik kullanım imkanı sunmasıdır. Sitenin tasarımı, ürünlerle ürün görsellerinin yerleştirilmesi, kullanıcıya kolay inceleme ve sipariş fırsatının verilmesini sağlar. Bu da sitenin altyapısının düşük maliyetle ve daha kısa sürede hazırlanmasına imkan tanır.
– Müşteri İlişkileri
Ticaretin her alanında olduğu gibi e-ticarette de müşteri memnuniyeti oldukça önemlidir. E-ticaret firmalarının müşteri hizmetleri, tüketicilerin bilgi talepleri ve rehberliğe ihtiyaç duymaları durumunda, belirli bir kategorideki ürünler hakkında kolayca yardımcı olabilirler. Bu da müşteri memnuniyeti sağlarken zamanın da daha verimli kullanılmasına yardımcı olur.
– Arama Motoru Optimizasyonu
E-ticarette doğru hedef kitleye ulaşmak ve arama sonuçlarında üst sıralarda yer alarak site trafiğini arttırmak için SEO en önemli değerlerden biridir. Dikey e-ticaret de belirli bir kategori üzerinden ürün veya hizmet satışı gerçekleştirdiği için arama motoru optimizasyonunda yatay pazarlamaya kıyasla daha etkili sonuçlar sunar. Satışı yapılan ürünle ilgili anahtar kelimelerin doğru şekilde kullanılması, dikey e-ticaret sitesinin aramalarda daha üst sıralarda yer alması konusunda daha kısa sürede etkili olur.
Dikey E-ticaretin Dezavantajları
– Satış Trafiği
Yatay e-ticaret sitelerinde birçok farklı kategoriye ait ürün yer alması, satış hacminin de daha hızlı artmasına ve hedeflenen trafiğin daha kısa sürede yakalanmasına yardımcı olur. Dikey e-ticaret firmaları ise sınırlı sayıda ürünü satışa sundukları için kısa vadede yüksek satış rakamlarına ulaşamayabilirler.
– Trendlerin Değişimi
Yatay e-ticarette farklı birçok ürün yer aldığı için çeşitli ürünlerle ilgili dönemsel talep artışları ya da azalmaları büyük etkiler göstermez. Ancak yılın belli bir dönemi ya da uzun aralıklarla talep gören ürünlerin satışa sunulduğu bir dikey e-ticaret sitesi, bu dalgalanmalardan olumsuz şekilde etkilenebilir.
– Hedef Kitleye Ulaşmak
E-ticaret firmalarında satış hedeflerine ulaşmak için doğru hedef kitleye ulaşmak gereklidir. Yatak e-ticaret siteleri hedef kitleye ulaşmak için arama motoru optimizasyonunda daha çok seçeneğe sahipken dikey e-ticaret firmalarında belirli bir kategorideki ürünler yer aldığı için hedef kitleye ulaşmak görece olarak daha zordur.
– Maliyet
Ürün gönderimi, e-ticaret siteleri ile müşteriler arasındaki ilişkinin belirlenmesinde etkili rol oynar. Yatay e-ticaret firmaları, daha fazla ürünü satışa sunup gönderdikleri için gönderim maliyetleri daha düşük olur. Dikey e-ticaret firmaları ise çok daha az ürüne yer verdikleri ve genellikle yatay e-ticaret firmalarına göre daha az satış gerçekleştirdikleri için ürün gönderimi esnasında daha fazla maliyetle karşı karşıya kalabilirler.