Günümüzde internetten satış yapmak isteyen birçok satıcının başvurduğu yöntemlerden biri marketplace alanlarını kullanmaktır. En başta marketplace nedir sorusuna net bir cevabı olmayanlar için kısaca değinmekte fayda var. Marketplace birden çok satıcıyı tek bir çatı altında toplayarak alıcıyla buluşturan alışveriş siteleridir. Geleneksel alışverişteki pazaryeri kavramının e-ticaretteki tam karşılığıdır denilebilir. Satıcılar, marketplace yani pazaryeri alanlarında sanal mağazalar açarak ürünlerini ve tanıtımlarını koyarlar. Alıcılar da dünyanın hangi köşesinde olurlarsa olsunlar sadece birkaç tık ile istedikleri ürüne sahip olabilirler. Sanal POS çözümleri üzerinden gerçekleştirilen ve 3D güvenli ödeme sistemleri ile denetlenen ödemelerle de alım-satım işlemi gerçekleştirilmiş olur.
İlk Online Mağaza Amazon.com
1994’te ABD’de kurulan Amazon.com, dünyadaki ilk online alışveriş sitesi. Önce sadece kitap satan Amazon.com günümüzde DVD, CD, bilgisayar yazılımı, bilgisayar oyunu, elektronik eşya, aksesuar ve mobilya gibi farkı türden malları müşteriler ile buluşturur. Ayrıca marketplace alanıyla da tekil satıcıların ürünlerini dünya pazarına açmasını sağlar. Yıllık satışının %40’ını oluşturan marketplace alanında belli bir aidat ve satıştan komisyon veren satıcılar, kendi sanal mağazalarını açabilirler.
Etsy Bir Akım Başlattı
2005’te New York merkezli yayın hayatına başlayan Etsy, önceki marketplace alanlarından biraz farklı. Etsy’de satışa sunulan ürünler el emeği ve vintage ürünler. Özellikle son yıllarda artan popülaritesiyle 11 milyon üye ve 800 bin aktif sanal mağaza hacmiyle dünyanın en büyük el yapımı ürün pazaryeri konumunda. Öyle ki Etsy’nin bu denli büyümesinin ardından yine el yapımı ürün odaklı birçok marketplace alanı açıldı ancak Etsy’nin tahtını sarsmaktan çok uzak kaldılar.
En Büyüğü eBay
90’lı yılların ortalarından beri hayatımızda ter tutan marketplace avantajlarının dünyadaki en başarılı örneklerinin başında eBay gelir. 1995’te ABD’de kurulan eBay, açık arttırma usulü alışveriş yapılan en büyük online alışveriş sitesidir. 30’a yakın ülkede faaliyet gösterir ve çalışma biçimiyle pazara öncülük ettiğini söyleme de yanlış olmaz. Satıcı ile müşteri arasında aracılık yapar ve satılacak ürün için önce listeleme parası ve eğer ürün satılırsa bir de satış fiyatı üzerinden kesinti olmak üzere satıcıdan pay alır. Alıcı için ürün fiyatı ve kargo ücretinden başka bir ödeme ise yoktur. Geliştirdiği Sanal POS çözümleriyle her türlü kredi kartı ile internetten alışveriş fırsatı sunduğu gibi başka ödeme araçları da bulunur.
Alibaba.com’un Yöntemi Farklı
Online alışveriş sektöründe dünyanın en başarılı marketplace alanlarından biri de 1999’da Çin’de kurulan Alibaba.com. 45 milyona yakın kayıtlı ve 600 bin ücretli kullanıcısı bulunan bu online alışveriş sitesi, dünyanın 50 farklı ülkesinde ofise sahip. Diğer büyük marketplace alanlarından en büyük farkı ise tekil müşteriler ile firmalar arasında köprü olmaktan ziyade b2b e-ticaret platformu olması. Yani bir firma ile başka bir firma arasında köprü kurması ve özellikle Çin mallarının ticaretini sağlaması.
GittiGidiyor ile Açık Arttırma
Türkiye’den en başarılı marketplace örneklerini düşünecek olursak kuşkusuz aklımıza gelen ilk marka GittiGidiyor olur. 2001 yılında faaliyete geçen site ile birlikte Türkiye’de kullanıcılar da marketplace avantajlarını yaşamaya başladılar. Hem firmaların hem de şahısların açık arttırma ve hemen al seçenekleriyle sanal mağaza açabildiği GittiGidiyor.com, mağaza sahiplerinden dönemlik aidatlar ve satışlardan belli komisyonlar alıyor. Alıcılar ise yine sadece ürün fiyatını ve varsa kargo ücretini ödüyor. Sunduğu sanal POS çözümleri ile alıcıların kredi kartı ile internetten alışveriş yapmasını sağlıyor. Yakın tarihte eBay ile ortak çalışmaya başlayan site, dünyanın dört bir yanından on binlerce alıcı ve satıcıya sahip.
Yeni Rakip Sanalpazar
Ülkemizdeki marketplace alanlarından biri de yakın tarihte GittiGidiyor’a rakip olarak kurulan Sanalpazar.com, rakibinde olduğu gibi açık arttırma ağırlıklı alım-satım yapılabilen bir marketplace alanı. Kullanıcılar isterlerse sadece müşteri olabiliyor, isterlerse sanal mağaza açarak e-ticaret yapabiliyor. Satış işlemi başına ödenen komisyon ise mağaza sahiplerinin ödemekle yükümlü oldukları pay. Banka kartı, kredi kartı ve diğer yollarla ödeme yapmak ise mümkün.
