Gelişen piyasa koşulları, internet kullanımının yaygınlaşması ve özellikle mobil cihazların hayatın değişmez bir parçası olması, alışkanlıkların değişmesini de beraberinde getirdi. Değişen alışkanlıkların en önemlilerinden biri de alışveriş kültürü. Türkiye’de ve dünyada faaliyet yürüten binlerce e-ticaret sitesi, internetten alışveriş piyasasının büyümesinin bir göstergesi.
Her yıl katlanarak artan trafik ve satış hacmi karşısında e-ticaret firmalarının başarılı olabilmek için yapmaları gereken ise kusursuz bir sistemle işleyişlerini yürütmek.
Bunda e-ticaret sitesinin tasarımından sanal POS çeşitliliğine, ürün yelpazesinin genişliğinden alternatif ödeme sistemlerine kadar birçok nokta etkili. Ayrıca ürün siparişlerini zamanında, doğru ve güven içinde ulaştırmak da e-ticaret sitelerinin en önemli görevlerinden. Burada lojistik, daha doğrusu e-lojistik kavramı devreye giriyor.
E-Lojistik Nedir?
Bir e-ticaret sitesinden sipariş veren müşterinin, belirtilen zaman içinde ve güvenli bir şekilde ürüne sahip olması, lojistik firmalarının görevidir. İnternetten alışveriş yapıldığında, geleneksel alışverişin belli kısımlarında olduğu gibi ürün tedarik ve teslimat aşamaları bulunur.
Bir geleneksel mobilya mağazasından koltuk takımı alındığında, ürünün lojistik firması tarafından adrese teslim edilmesi gibi e-ticarette de verilen bütün siparişler, lojistik firmaları tarafından tüketiciye ulaştırılır. Burada önemli olan, siparişi verilen ürün ya da ürünlerin, e-ticaret firmasının duyurduğu süre içerisinde, doğru şekilde ve doğru kişiye ulaştırılmasıdır. Müşteri memnuniyetinin sağlanmasında en önemli noktalardan bir olan gönderim ve teslimat işlemlerinin planlanması ise e-lojistik olarak adlandırılır.
Büyük e-ticaret firmalarının bu alana büyük yatırımlar yapması, ürünlerin depolanmasından müşteriye ulaştırılmasına kadar bütün aşamalara titizlikle eğilmesi ve yeni teknolojilerden faydalanması, e-lojistiğin e-ticaret için önemini vurgular niteliktedir. Dünyanın en popüler e-ticaret firmalarından amazon.com’un yakın zamanda hayata geçirdiği insansız hava taşıtları (drone) ile ürün teslimatı gibi uygulamalar da örnek olarak ele alınabilir.
E-Lojistik Faaliyetleri Nelerdir?
– Üreticiden ya da tedarikçiden ürünlerin alınması ve depolanması,
– Talep tahminine ve trendlere göre ürün sayısının ideal seviyede tutulması,
– Stok kontrolü ve planlama yaparak değişen taleplere göre depo kontrolü yapmak,
– Pratik ve sürdürülebilir depolama yöntemleri kullanarak sipariş edilen ürün ya da ürünleri hızlıca ve eksizsiz şekilde bir araya getirmek,
– Bütün siparişlerin ambalajlanması ve paketlenmesi,
– Doğru zamanda, doğru adrese, doğru kişiye, eksiksiz biçimde sipariş teslimi.
E-Lojistik Prensipleri Nelerdir?
E-ticarette başarılı olabilmek için e-lojistikte de başarılı olmak ve müşteri memnuniyetini en üst seviyede tutmak gerekir. Bunu sağlamak için de e-lojistik firmalarının sahip olması ve daima uygulaması gereken prensipler bulunur:
– Standartlık
– Ekonomiklik
– Yeterlilik
– Değişime Uyum Sağlama
– Takip Edilebilir Olma
– Güvenilirlik
E-lojistik firmaları ya da lojistik görevini kendi üstlenen e-ticaret firmaları, standartlarını daima korumalı ve bunu yaparken de ekonomik yükü arttırmayacak biçimde hareket etmelidir. Ayrıca uzmanlık konusunda yeterli olmak ve değişen taleplerle yeniliklere hızlıca uyum sağlamak da mutlaka sahip olunması gereken özelliklerdendir. Bunların dışında kullanıcılar tarafından siparişin hangi aşamalardan geçtiği de son yıllarda oldukça önem kazanmış durumda. Bu prensipler eşliğinde, e-ticaretin en önemli değerlerinden biri olan güven duygusu korunabilir ve hatta geliştirilebilir.
E-Lojistiğin Doğru Uygulanmaması Durumunda
E-ticaret firmaları için kuruluş aşamasının önemli adımlarından biri olan e-lojistik, doğru uygulanması durumunda müşteri memnuniyeti sağladığı gibi firmanın artan satış trafiğine kolayca uyum sağlamayı da beraberinde getirir. Artan siparişler ya da gelişen ürün yelpazesi karşısında e-lojistik işleyişi aksamaz, kolayca yeni duruma uygun pozisyon alınabilir.
Prensiplerin doğru uygulanmaması durumunda ise müşteri memnuniyeti ve güven algısı zarar görür. Sipariş tesliminde sorun yaşayan müşteri, aynı e-ticaret sitesinden tekrar alışveriş yapma konusunda negatif duygular sahibi olur. Bu da firmanın imajına ve sonuç olarak da satış hacminin düşmesine neden olur.
