iyzico’yla Kolayca serimizin yedinci yazısındaki konuğumuz, bir sosyal girişim olan Fazla Gıda’nın kurucusu Olcay Silahlı oldu. Silahlı, ülkemizin yeni yeni tanıştığı “Sosyal Girişim” kavramının detaylarını ve atık gıdaları dönüştürerek sosyal bir fayda yaratmayı amaçlayan Fazla Gıda’nın iyziStart ile elde ettiği avantajları bizlerle paylaştı.
Bize Fazla Gıda’nın hikayesinden bahseder misiniz? Nasıl ortaya çıktı bu iş fikri?
Fazla Gıda, fikir olarak 2015 yılında ortaya çıktı diyebiliriz. Şirket kurulmadan önce yaklaşık olarak iki yıl boyunca dünyadaki örnekleri yerinde inceledik ve literatür taramaları yaptık. Bu süreçte karşılaştığımız en çarpıcı bilgi sanıyorum dünyada insan tüketimi için üretilen her üç gıdadan birinin çöpe gidiyor olmasıydı. Aslına bakarsanız üretim fazlası ve hala değerlendirilebilir gıdaları doğru tespit ve analizler sonrasında yönetebilirsek, dünyada açlığı bitirebilecek kadar gıdaya sahibiz.
Böylece Fazla Gıda Aralık 2016’da, Birleşmiş Milletler Kalkınma Programı’nın desteği ile Sürdürülebilir Kalkınma Hedefleri’nden “Açlığa Son”, “İklim Eylemi”, “Sorumlu Tüketim ve Üretim” ve son olarak “Sürdürülebilir Şehirler ve Topluluklar” hedeflerine ulaşmak amacı ile gıda atığına teknoloji çözümleri üreten bir sosyal girişim olarak kurulmuş oldu.
Tüm dünyada olduğu gibi ülkemizde de girişim ekosistemi hızla büyüyor. Henüz genç bir girişim olarak siz bu alandaki gelişmeleri nasıl değerlendiriyorsunuz?
Türkiye girişim kavramıyla, özellikle de sosyal girişim kavramıyla yeni yeni tanışıyor. Bu konulara yoğun ilgi gösterilse bile özellikle sosyal girişim kavramı sivil toplum kuruluşları ile karıştırılabiliyor. Sosyal girişimlerin, serbest piyasa çözümleri ile topluma ve dünyaya faydalı iş modeli kurulan şirketler olması henüz Türkiye’de anlaşılabilen bir durum değil. Bu durum da bazen kendilerince doğru ya da iyi niyetli dahi olsa yanlış yorumlama sebebi ile bazı kişi ya da kurumların, çözümün etkisinin yayılması önünde engel oluşturmalarına sebep olabiliyor. Bu konuda ekosistem ile sürekli iş birliği halindeyiz. Üniversitelerden ekonomi zirvelerine pek çok yerde sosyal girişimciliği ve Fazla Gıda’nın vizyonunu anlatıyoruz. Zaman içerisinde Türkiye’nin de Sosyal Girişim alanında başı çeken ülkelerden biri olabilmesi için daha fazla iş birliği ve yeniliğe açık olmaya ihtiyacı var.
Bir girişimin başarıyla ulaşması ve devamlılığını sürdürebilmesi noktasında en çok zorlandığı alanlar sizce hangileridir?
Sosyal bir girişim kurmak kolay bir iş değil. Bu konuda dürüst olmak gerek. Yaratacağınız etki arttıkça sizden iş planı ve yatırım tarafında da beklentiler aynı oranda artıyor. Aslında burada önemli olan, kişinin çözmek istediği sorun konusunda hayatından ne kadar fedakarlık yapmaya hazır olduğu ile ilgili. Her işin kendi zorlukları olduğu gibi iyi yanları da var. Kişisel motivasyonlar çok önemli. Burada itici güç insanın iç motivasyonundan gelecektir. Bizi iten ana motivasyon, insanlara ve dünyaya iyilik yapan finansman açısından sürdürülebilir ve etkisi hızla artan bir iş modeli kurarak gençlere ilham olmaktı. Ülke olarak farklı sorunlara odaklanan daha çok girişim görmemiz gerektiğini düşünüyoruz.
Bu yolda en kritik nokta ekip. Doğru ortak ve ekip seçimi çok önemli. Sizin bilgi ve becerilerinizi tamamlayıp olaylara farklı bir perspektiften bakabilecek bir kurucu ortak seçmek oldukça büyük bir önem taşıyor.
Her an değişime açık olmalı ve stratejinizi değişkenleri gözeterek belirlemelisiniz. Bu yolda çok fazla değişken var ve bunlara uyum sağlayabilmek, durumları kendi lehinize çevirebilecek hakimiyette olmalısınız.
Son olarak sosyal girişimcilik macerası çok keyifli fakat sonu görünmeyen bir maraton. Bu yolda yorulmak veya mola vermek gibi bir lüksünüz yok. Bu yüzden gerçekten kendinizi işinize ve amacınıza adayabileceğinize emin olduktan sonra karar vermenizi öneririm. Sonra da yola çıkın ve asla durmayın. Engeller olabilir ancak o anlarda ne kadar büyük engelleri aşarsanız o kadar büyük bir fayda sağlayacağınızı kendinize hatırlatın.
iyziStart programı hakkındaki görüşleriniz nelerdir? Program kapsamında bugüne kadar hangi avantajlara sahip oldunuz?
Fazla Gıda’nın kuruluş aşamasında, işin ödeme adımı için bir çözüm bulmak adına arayıştaydık. Bu süreçte iyzico ile tanıştık. Daha sonrasında iyzico’nun bizim gibi girişimler için oluşturduğu bir iyziStart programı olduğunu öğrendik. Programın detaylarını incelediğimizde ise gerçekten heyecanlandık. Çünkü iyziStart bir ödeme çözümünün çok daha ötesinde avantajlar sunuyordu. İlk 3 ay 0 komisyon ve daha sonrasındaki indirimli oranlarla birlikte networking etkinlikleriyle sunulan mentorluk desteği de bizi fazlasıyla etkiledi.
“Girişimcinin halinden girişimci anlar.” mottosuyla hareket eden iyzistart programı, canlı desteğiyle her an yanımızda oluyor ve bizim gibi ticari faaliyetleri yoğun bir girişimin ihtiyaçlarını fazlasıyla karşılıyor.
3 kelimeyle iyziStart programını nasıl tanımlardınız?
Esnek: iyziStart programı, zaman içinde değişen ihtiyaçlarımıza uygun olarak esnek bir hizmet anlayışıyla bize destek sunuyor.
Hızlı: Bir girişim olarak ihtiyaçlarımızı ve desteğe ihtiyaç duyduğumuz noktaları, bizim gibi bir girişim olan iyzico rahatlıkla tespit edebiliyor ve sunduğu canlı destek ile bize büyük bir avantaj sunuyor.
Kullanışlı: iyziStart programının sunduğu avantajlı komisyon oranları ve mentorluk desteği gibi avantajlar, birçok noktada bize fazlasıyla yardımcı oluyor.
Gıda atığı ve açlık ile savaşırken, karbon salınımının da önüne geçmeyi hedefleyen yerli girişim Fazla Gıda'nın ilham veren hikayesi videomuzda: https://t.co/Dvs8dIZRKU @FazlaGida pic.twitter.com/M8DVgkwNgz
— Red Bull Türkiye (@RedBullTR) October 4, 2018