Kredi notu, kredi başvurularınızda bankaların göz önünde bulundurduğu bir çeşit referans notudur. Kredi borçlarınızı zamanında ödeyip ödemediğinizi görüntüleyen bir sistemdir. Geçmiş dönemlere ait borç ödemelerinizin oluşturduğu sayısal veriler sayesinde gelecek 1 senelik süre zarfında var olan ya da var olacak borçlarınızın ödenme olasılığını hesaplayan bir nottur.
Ticari işletmeler için kredi notunu düşürebilecek her faaliyet, işletmenizin oluşturmuş olduğu ticari güveni de sarsacağından kredi notları çok büyük önem arz eder. Krediyi kişisel hesabınızda oluşturmak istiyorsanız da kredi notunuz bir sonraki banka işlemlerinizin sorunsuz bir şekilde gerçekleşmesini sağlayacağından oldukça dikkat edilmesi gereken bir husustur.
Kredi Notu Neden Düşer?
Kredi notu, çeşitli bankalarda bulunan kredi geçmişlerinizin dökümleriyle oluşturulan bir çeşit değerlendirme sistemidir. Geçmiş dönemlere ait kredi ödemeleriniz, kredi kartı borcu ödemeleriniz ya da fatura ödemeleriniz gibi konular bazında oluşturulan sayısal bir değerdir. Kredi notu yalnızca bankalara gidip yeni kredi almak istediğinizde ya da yeni bir kredi kartı çıkartmak istediğinizde değil; ev ya da araba kiralama esnasında ve yeni beyaz eşya ya da yeni telefon alırken önem arz eden bir durumdur.
Sizin ödeme geçmişinizle alakalı olarak birçok kurumun güvencesi olarak faaliyet gösterir. Bankadan kredi çeken, kredi kartı olan ya da bankalarda kredili mevduat hesabı bulunan herkes bir kredi notuna sahiptir ve bu kredi notu yaptığınız ödemelerin tarihleri baş alınarak değişebilir. Kredi notunuzun değişmesinde yalnızca sizin yaptığınız ödemeler değil; kefil olduğunuz bir kimsenin yaptığı ödemeler de etkilidir.
Kredi Notu Nasıl Hesaplanır?
Kredi notu 1 ile 1900 arasında bir rakamsal değerden oluşur. Kredi notu en kötü etkilenmiş grup kredi notu 1 olanlardır. Kredi ödeme düzeni ya da kredi çekme sıklığı az olan kullanıcılar ve ödeme konusunda en az riskli grup ise kredi notu 1900 olanlardır. Kredi notunun hesaplanmasında göz önünde bulundurulan birçok farklı etmen söz konusudur. Genel olarak kredi notlarının %35’lik kısmını insanların mevcut kredi borç durumu gözetilerek oluşturulur.
Bir diğer önemli faktör ise kredi ödeme düzenidir. Bu da en az mevcut kredi borç durumu kadar önemli olup kredi notunun %35’ini oluşturur. Kredi kullanma yoğunluğu bankalar tarafından belirlenir ve toplam kredi notunuzun %10’unu oluşturur. Yeni alınan kredi toplam kredi notunuzun %11’ini oluştururken kalan %9’luk kısım için de diğer faktörler göz önünde bulundurulur. Bütün bu faktörler gözetilerek oluşturulan kredi notunuzu sabit tutmak ya da iyileştirmek sizin elinizdedir. Kredi puanları gözetildiği zaman 0 – 699 arasındaki grup en riskli, 700 – 1099 arasındaki grup orta riskli, 1100 – 1499 arasındaki grup az riskli, 1500 – 1699 arasındaki grup iyi ve son olarak 1700 – 1900 arasındaki grup çok iyi olarak derecelendirilir.
Kredi Notu Öğrenmenin Yöntemleri Nelerdir? Kredi Notu Nereden Öğrenilir?
Kredi notunuzla ilgili olumsuzlukları zamanında giderebilmek için kredi notunuzu öğrenmek büyük öneme sahiptir. Bunun için de Kredi Kayıt Bürosu altında çalışan markalardan birine ödeyeceğiniz bir tutar ile birlikte kredi notu öğrenme talebinizi iletmelisiniz. Bu tarz markalara başvuru yaptıktan sonra bireysel kredi notunuzu öğrenmek için T.C. kimlik numaranızla, kuruma ait kredi notu öğrenmek için de vergi kimlik numarasıyla sisteme giriş yaparak ön onay almanız gerekmektedir.
Kredi notunuzu öğrenmenin bir diğer yolu da bankalardan bu hizmeti almaktır. Bankalara kredi notunuzu öğrenme talebinizi aktardığınızda kredi notunuzu sorgulayarak sizlere bu hizmeti veriyor. Bankalardan kredi notunuzu sorgulatmak için banka şubelerine gidebilir ya da internet bankacılığı üzerinden de işlemleri gerçekleştirebilirsiniz. Hem Kredi Kayıt Bürosu’na bağlı olarak çalışan markalar hem de bankalar aracılığıyla belli bir miktarda ücret karşılığında kredi notunuzu sorgulatabilirsiniz.
Kredi Notu Nasıl Yükselir?
Kredi notunuzu yükseltmek için ödemelerinizi zamanında yapmalısınız. Borç ödemelerinizi son ödeme tarihinden önce yapmaya özen göstermelisiniz. Asgari tutarı ödemektense borcunuzun tamamını ödemeye çalışın. Asgari tutarın ödenmesi de kredi notunuzun artmasını sağlar ancak borcun tamamını ödeyerek kredi notunuzu daha hızlı yükseltebilirsiniz.
Fatura ödemelerinizi düzenli yapmalısınız. Bankalar yeni kredi başvurularında kredi verecekleri kişinin borçsuz olmasını önemsiyor. Çok sık aralıklarla kredi çekmeyin. Kullanmadığınız banka hesaplarını kapattırın. Kredi notunuzu belirli aralıklarla kontrol edin ve notunuz düşmüşse harekete geçin.
Kredi Notu Kaç Ayda Yükselir? Kredi Notu Ne Zaman Güncellenir?
Kredi notları normal şartlarda 1 – 6 ay arasında yükselir. Ancak kredi notunuz çok düşmüş ve kara listeye alınmışsanız, bu süre 2 seneye kadar uzayabilir. Finansal kurumlar ödeme bilgilerinizi Kredi Kayıt Bürosu’yla paylaştıkça kredi notunuz güncellenir. Kredi notunuzun güncellenmesi yaklaşık 2 gün sürer. Düzenli olarak bir güncelleme söz konusu olmayabilir. Çünkü finansal kuruluşlar bu bildirimleri düzenli olarak yapmayabilir ancak yaptıkları takdirde bu güncelleme 2 gün sürer. Bu nedenle her kredi borcu ödemesinden sonra kredi notu sorgulamaktansa, en az 45 gün aralıklarla bu sorgulamayı yapmak daha sağlıklı olacaktır.
